ARI POLENİ NEDİR?
Arı Poleni, bal arılarının kovanlarında topladıkları ve biriktirdikleri çiçek polenlerini ifade ediyor. Bal üretimi için gün boyu çiçekten çiçeğe dolaşarak nektar toplayan işçi arılar, bu esnada çiçeklerdeki polenlerin taşınmasını da sağlıyor. Bu işlem, çiçeklerin tozlaşmasında rol oynamasının yanı sıra arıların beslenmesinde de hayati önem taşıyor. Nektar yükü ile kovana dönen işçi arılar, üzerlerindeki polenleri kovanın girişinde özenli bir işlemle temizliyor. Zengin besin değerine sahip olan bu polenlerin önemli bir kısmı, doğrudan koloninin beslenme ihtiyacını karşılamada kullanılıyor. Geri kalan kısmı ise kovana güvenli bir şekilde yapılan insan müdahaleleri sonucu birikmeye bırakılıyor
ARI POLENİ NASIL ELDE EDİLİR?
Çiçek polenlerinin kovan girişindeki polen tuzağı adı verilen mekanizmalarda birikmesi sonucu, arı poleni adı verilen yaş besin maddeleri oluşuyor. Ancak “Arı poleni nasıl yapılır?” sorusunun yanıtı, kovan öncesi oluşum aşaması ile birlikte bundan daha fazlasını içeriyor. İşçi arıların çiçekleri ziyareti esnasında üzerlerine yapışan polenler, arının ayakları ile bir araya getirilmesi sonucu topak haline geliyor. Polen topu adı verilen bu peletler, arının polen kesesinde kovana taşınıyor. Ardından arıcının peletleri toplama amacıyla kovan girişine yerleştirdiği polen tuzaklarında birikiyor. Tuzaklarda toplanan polenler, günlük olarak alınarak kurutma işleminden geçiriliyor veya yaş olarak soğuk depolarda muhafaza ediliyor. Ardından başka işlem gerekmeksizin doğrudan tüketime hazır hale geliyor.
POLEN İÇERİĞİNDE NELER BULUNUR?
Besleyici bir ürün olan arı poleninin yüzde 15-25’lik kısmı proteinlerden, yüzde 45-60’lik bölümü karbonhidratlardan, yüzde 5-10’lük bölümü yağlardan ve yüzde 10-19’lük bölümü ise liflerden oluşuyor. Bu doğal arı ürünü, besleyici içeriğinin yanı sıra zengin mineral ve vitamin içeriğiyle de öne çıkıyor. Arı poleni; yüksek miktarda çinko, manganez, potasyum, magnezyum ve selenyum içeriyor. Aynı zamanda yapısında insan vücudu için gerekli olan proteinin yapı taşı olan aminoasitler, organik asitler, antioksidan özelliğe sahip fenolik maddeler de bulunuyor. Besleyici özelliği, zengin mineral, vitamin ve lif içeriğiyle polen; bu yönüyle sıkça tercih edilen takviye edici gıdalar arasında yer alıyor.
ARI POLENİ FAYDALARI VE ZARARLARI NELERDİR?
Arı poleni, arıların beslenmesinde hayati öneme sahip olsa da, “Arı poleni nelere iyi gelir?” sorusuna insan biyolojisi özelinde net bir yanıt vermek pek mümkün değil. Ancak içerdiği değerli bileşenler itibarıyla arı poleni, insan vücudunun ihtiyaç duyduğu en önemli içerikleri tek başına barındırıyor. Bundan dolayı vücuttaki sistemlerin güçlendirilmesinde ek gıda olarak tercih edilebiliyor. Arı poleninin, bebekler ve arı ürünlerine karşı alerji vb. hassasiyeti olanlar dışında, saptanmış herhangi bir zararı bulunmuyor. Ancak hamileler ve kronik rahatsızlıkları olanların da arı poleni tüketimi konusunda önce mutlaka hekimlerine danışması gerekiyor.
ARI POLENİ ALERJİSİ NASIL ANLAŞILIR?
Arı poleni alerjisi belirtileri, ağırlıklı olarak diğer alerjik reaksiyonlarla aynı şekilde ortaya çıkıyor. Ancak arı poleni alerjisini, bahar aylarında görülen polen alerjisi ile karıştırmamak gerekiyor. Polen alerjisinde daha çok göz kızarıklığı, burun akması ve hapşırma gibi nezleye benzer belirtilere rastlanırken; arı poleni alerjisi, kızarıklık ve nefes darlığı gibi diğer gıda alerjilerinde de oluşabilen belirtilerle kendini gösteriyor. Tüm bu olası sorunlar göz önünde bulundurularak, arı ürünlerine karşı hassasiyeti olanların arı polenini tüketmeden önce hekimlerine danışarak gerekli testleri yaptırmaları öneriliyor.
ARI POLENİNİ NASIL MUHAFAZA ETMEK GEREKİR?
Taze arı poleni, sert bir yapıda olsa bile düşük basınç uygulandığında veya çiğnendiğinde kolayca toz haline gelebiliyor. Bu noktada “Arı poleni bozulur mu?” ve “Arı polenin bozulduğu nasıl anlaşılır?” sorularını da yanıtlamak gerekiyor. Nitekim bu soruların yanıtı, yaş ve kuru polen özelinde farklılıklar gösteriyor.
ARI POLENİ ÖMRÜ NE KADARDIR?
Taze yaş polen, üretiminden itibaren soğuk zincirde korunma ihtiyacı duyduğundan aynı şekilde muhafaza edildiğinde tazeliğini bir yıla kadar koruyabiliyor. Kurutulmuş polen ise saklama koşullarına göre çok daha uzun süre muhafaza edilebiliyor. Buna göre kuru polen cam kavanozda, nem oluşumunu önlemek amacıyla hava almayacak bir ambalaj içinde, oda koşulları veya buzdolabında saklanabilir.
ÇOCUKLARDA ARI POLENİ KULLANIMI NASIL OLMALIDIR?
Yüksek protein içeren arı poleni, besleyici özelliği ile öne çıkan bir takviye olmasından dolayı çocuklar tarafından önerilen miktarlarda tüketilebilir. Bununla birlikte dört yaş altı çocuklara arı poleni verilmesi tavsiye edilmemektedir.
ARI POLENİ KULLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER NELERDİR?
ARI POLENİ NEDİR VE NASIL TÜKETİLİR?
Arılar, çiçeklerden topladıkları nektarları doğaüstü denilecek kadar muntazam bir işlemle bala dönüştürerek insanlığa sunuyor. Bu eşsiz formüle sahip doğal besin, antik çağlardan günümüze en yaygın kullanılan içeriklerden birini oluşturuyor. Ancak arıların yapabildikleri elbette bununla sınırlı değil. Doğanın en iyi iş birlikçileri olan bu mucizevi varlıklar, dünyada tek “tam gıda” olarak değerlendirilen bir besinin üretiminde de rol oynuyor: Arı poleni!
Zengin bileşenleri ve faydaları ile özellikle son yıllarda adından sıkça söz ettiren arı poleni, hakkındaki araştırmalar derinleştikçe bilim dünyasını şaşırtmaya devam ediyor. Öyle ki bu değerli besin, suyla birlikte tek başına tüketildiğinde dahi insan yaşamının sürmesini sağlayabiliyor. Bu nedenle arı poleni, bir diğer adı olan “süper besin” tanımının hakkını da tam anlamıyla veriyor. Peki, arı poleninin tüm özelliklerini ve tüketim koşullarını öğrenmeye ne dersiniz?
1. ARI POLENİ NEDİR?
Arı Poleni, bal arılarının kovanlarında topladıkları ve biriktirdikleri çiçek polenlerini ifade ediyor. Bal üretimi için gün boyu çiçekten çiçeğe dolaşarak nektar toplayan işçi arılar, bu esnada çiçeklerdeki polenlerin taşınmasını da sağlıyor. Bu işlem, çiçeklerin tozlaşmasında rol oynamasının yanı sıra arıların beslenmesinde de hayati önem taşıyor. Nektar yükü ile kovana dönen işçi arılar, üzerlerindeki polenleri kovanın girişinde özenli bir işlemle temizliyor. Zengin besin değerine sahip olan bu polenlerin önemli bir kısmı, doğrudan koloninin beslenme ihtiyacını karşılamada kullanılıyor. Geri kalan kısmı ise kovana güvenli bir şekilde yapılan insan müdahaleleri sonucu birikmeye bırakılıyor.
1.1. KOLONİ YAŞAMINDA ARI POLENİ NE İŞE YARAR?
İşçi arıların kovanlara getirdiği polenler, arı sütü üretiminden sorumlu arıların ve yavruların temel besin kaynağını oluşturuyor. Polenlerin büyük çoğunluğu kovana getirildiği anda tüketilmekle birlikte, arı ekmeği* olarak kışlık yiyecek stoklarına da taşınıyor.
*Arı ekmeği, arıların polenleri çeşitli salgılarıyla birlikte peteklerde depolaması ve olgunlaşmaya bırakması ile elde ediliyor.
2. ARI POLENİ NASIL ELDE EDİLİR?
Çiçek polenlerinin kovan girişindeki polen tuzağı adı verilen mekanizmalarda birikmesi sonucu, arı poleni adı verilen yaş besin maddeleri oluşuyor. Ancak “Arı poleni nasıl yapılır?” sorusunun yanıtı, kovan öncesi oluşum aşaması ile birlikte bundan daha fazlasını içeriyor. İşçi arıların çiçekleri ziyareti esnasında üzerlerine yapışan polenler, arının ayakları ile bir araya getirilmesi sonucu topak haline geliyor. Polen topu adı verilen bu peletler, arının polen kesesinde kovana taşınıyor. Ardından arıcının peletleri toplama amacıyla kovan girişine yerleştirdiği polen tuzaklarında birikiyor. Tuzaklarda toplanan polenler, günlük olarak alınarak kurutma işleminden geçiriliyor veya yaş olarak soğuk depolarda muhafaza ediliyor. Ardından başka işlem gerekmeksizin doğrudan tüketime hazır hale geliyor.
3. POLEN İÇERİĞİNDE NELER BULUNUR?
Besleyici bir ürün olan arı poleninin yüzde 15-25’lik kısmı proteinlerden, yüzde 45-60’lik bölümü karbonhidratlardan, yüzde 5-10’lük bölümü yağlardan ve yüzde 10-19’lük bölümü ise liflerden oluşuyor. Bu doğal arı ürünü, besleyici içeriğinin yanı sıra zengin mineral ve vitamin içeriğiyle de öne çıkıyor. Arı poleni; yüksek miktarda çinko, manganez, potasyum, magnezyum ve selenyum içeriyor. Aynı zamanda yapısında insan vücudu için gerekli olan proteinin yapı taşı olan aminoasitler, organik asitler, antioksidan özelliğe sahip fenolik maddeler de bulunuyor. Besleyici özelliği, zengin mineral, vitamin ve lif içeriğiyle polen; bu yönüyle sıkça tercih edilen takviye edici gıdalar arasında yer alıyor.
3.1. ARI POLENİ FAYDALARI VE ZARARLARI NELERDİR?
Arı poleni, arıların beslenmesinde hayati öneme sahip olsa da, “Arı poleni nelere iyi gelir?” sorusuna insan biyolojisi özelinde net bir yanıt vermek pek mümkün değil. Ancak içerdiği değerli bileşenler itibarıyla arı poleni, insan vücudunun ihtiyaç duyduğu en önemli içerikleri tek başına barındırıyor. Bundan dolayı vücuttaki sistemlerin güçlendirilmesinde ek gıda olarak tercih edilebiliyor. Arı poleninin, bebekler ve arı ürünlerine karşı alerji vb. hassasiyeti olanlar dışında, saptanmış herhangi bir zararı bulunmuyor. Ancak hamileler ve kronik rahatsızlıkları olanların da arı poleni tüketimi konusunda önce mutlaka hekimlerine danışması gerekiyor.
4. ARI POLENİ ALERJİSİ NASIL ANLAŞILIR?
Arı poleni alerjisi belirtileri, ağırlıklı olarak diğer alerjik reaksiyonlarla aynı şekilde ortaya çıkıyor. Ancak arı poleni alerjisini, bahar aylarında görülen polen alerjisi ile karıştırmamak gerekiyor. Polen alerjisinde daha çok göz kızarıklığı, burun akması ve hapşırma gibi nezleye benzer belirtilere rastlanırken; arı poleni alerjisi, kızarıklık ve nefes darlığı gibi diğer gıda alerjilerinde de oluşabilen belirtilerle kendini gösteriyor. Tüm bu olası sorunlar göz önünde bulundurularak, arı ürünlerine karşı hassasiyeti olanların arı polenini tüketmeden önce hekimlerine danışarak gerekli testleri yaptırmaları öneriliyor.
5. ARI POLENİNİ NASIL MUHAFAZA ETMEK GEREKİR?
Taze arı poleni, sert bir yapıda olsa bile düşük basınç uygulandığında veya çiğnendiğinde kolayca toz haline gelebiliyor. Bu noktada “Arı poleni bozulur mu?” ve “Arı polenin bozulduğu nasıl anlaşılır?” sorularını da yanıtlamak gerekiyor. Nitekim bu soruların yanıtı, yaş ve kuru polen özelinde farklılıklar gösteriyor.
5.1. ARI POLENİ ÖMRÜ NE KADARDIR?
Taze yaş polen, üretiminden itibaren soğuk zincirde korunma ihtiyacı duyduğundan aynı şekilde muhafaza edildiğinde tazeliğini bir yıla kadar koruyabiliyor. Kurutulmuş polen ise saklama koşullarına göre çok daha uzun süre muhafaza edilebiliyor. Buna göre kuru polen cam kavanozda, nem oluşumunu önlemek amacıyla hava almayacak bir ambalaj içinde, oda koşulları veya buzdolabında saklanabilir.
6. ÇOCUKLARDA ARI POLENİ KULLANIMI NASIL OLMALIDIR?
Yüksek protein içeren arı poleni, besleyici özelliği ile öne çıkan bir takviye olmasından dolayı çocuklar tarafından önerilen miktarlarda tüketilebilir. Bununla birlikte dört yaş altı çocuklara arı poleni verilmesi tavsiye edilmemektedir.
7. ARI POLENİ KULLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER NELERDİR?
Arı poleninin zengin içeriği, onu her ne kadar faydalı kılsa da gereğinden fazla tüketimi halinde aynı nedenden dolayı birtakım yan etkilere yol açabilir. Dolayısıyla arı poleni kullananların, mutlaka günlük tavsiye edilen miktarlara uyması gerekir.
7.1. ARI POLENİ NE KADAR KULLANILMALI?
Arı poleninin yaygın olarak günlük tavsiye edilen ideal tüketim miktarı, yetişkinlerde tek başına bir çorba kaşığıdır.
7.2. ARI POLENİ ÇOCUKLARDA NASIL KULLANILIR?
Çocuk beslenmesinde arı poleni, günlük bir tatlı kaşığını aşmayacak şekilde tüketilebilir.
7.3. ARI POLENİ NASIL KULLANILIR? ARI POLENİ NASIL TÜKETİLİR?
Arı poleni, isteğe göre tek başına veya karışım halinde tüketilebilir. Ancak kolay tüketilmesi ve sindirim sisteminde daha çabuk aktive olabilmesi amacıyla, diğer besinlerle karıştırılarak kullanımı daha yaygındır. Ayrıca çok daha yüksek etki sağlamak adına polen, diğer arı ürünleri (arı sütü bal propolis) ile birlikte de sıkça tercih edilmektedir.